MUSTAFA KEMAL ATATÜRK DÖNEMİ GELİŞMELER (1881-1923)

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK DÖNEMİ GELİŞMELER (1881-1923)

o   1881'de Mustafa Kemal, Selanik’te Doğdu

o   1887'de ‘’Mahalle Mektebine’’ başladı, fakat bu okulu yarıda bıraktı

o   1888'de ‘’Şemsi Efendi Mektebine’’ başladı, 1891'de bu okulu bitirdi. (İlkokul)

o   1892’de ‘’Selanik Mülkiye Rüştiyesine’’ başladı, aynı yıl okulu yarıda bıraktı. (Ortaokul)

o   1893’te ‘’Selanik Askeri Rüştiyesine’’ başladı, 1895’te bu okulu bitirdi. (Askeri Ortaokul)

o   1896’da ‘’Manastır Askeri İdadisine’’ başladı, 1898’de bu okulu (Lise) bitirdi. Mustafa Kemal Lisede okuduğu dönemde 1897’de Yunanlılar ile Dömeke Savaşı yapıldı.

o   1899’da ‘’İstanbul Harp Okuluna’’ başladı, 1902 yılında bitirdi.

o   1903’te ‘’Harp Akademisine’’ başladı, 1905’te bu okulu ‘’Kurmay Yüzbaşı’’ olarak bitirdi.

o   1905’te Kurmay Yüzbaşı olarak Şam’daki  5. Orduya atandı. Bu ordu Mustafa Kemal’in resmi olarak atandığı ilk görev yeridir.

o   1906’da Subay arkadaşlarıyla beraber Şam’da ‘’Vatan ve Hürriyet Cemiyetini’’ kurdu.

o   1907’de Mustafa Kemal, merkezi Manastır'da bulunan 3. Ordu Karargâhına atandı. Bu Karargâhın Selânik'teki şubesinde çalışmak üzere Selânik'e geldi.

o   1909’da 31 Mart Vakasının bastıran Hareket Ordusunda ‘’Kurmay Başkan’’ olarak görev aldı.

o   1911’de İtalya’nın Trablusgarp’ı işgaliyle başlayan  savaşa bir grup arkadaşıyla gönüllü olarak katıldı. Trablusgarp Cephesinde ‘’Binbaşı’’ rütbesine yükseldi.

o   1912'de Trablusgarp'tan hareket ederek İstanbul'a geldi. Balkan Savaşında, Gelibolu'da bulunan Bahr-i Sefîd (Akdeniz) Boğazı Kuvay-ı Mürettebesi Komutanlığı Harekât Şubesi Müdürlüğü'ne atandı.

o   1913’te Sofya’ya Ataşemiliter olarak atandı, bu görevi sırasında 1914’te ‘’Yarbaylık’’ rütbesine yükseldi. 1915’e kadar Sofya’da kalmıştır.

o   1915’te, I. Dünya Savaşı başladığında, Tekirdağ'da teşkil edilecek 19. Tümen Komutanlığına tayin edildi.

o   1915’te Çanakkale Savaşı sırasında gösterdiği üstün başarılarından ötürü ‘’Albaylık’’ rütbesine yükseldi. Albay Mustafa Kemal, 8 Ağustos 1915 tarihinde Anafartalar Grubu Komutanlığı'na getirildi. Muharebeler esnasında gösterdiği kahramanlık, azim ve yüksek kumanda kudreti nedeniyle kendisine "Anafartalar Kahramanı" adı verilmiştir.

o   10 Aralık 1915'te Mustafa Kemal, "Anafartalar Grubu Komutanlığı"nı, Fevzi (Çakmak) Paşa'ya bırakarak izinli olarak Çanakkale'den ayrıldı; İstanbul a döndü.

o   1916'da Diyarbakır-Bitlis-Muş Cephesine tayin edildi. Rütbesi, Generalliğe yükseltildi. Muş ve Bitlis düşman işgalinden kurtarıldı.

o   1917’de Suriye-Filistin Cephesindeki Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığına bağlı olarak Halep'teki 7. Ordu'nun başına getirildi.

o   1918’de Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalanmasından sonra ülkesine dönen Alman Generalin yerine Yıldırım Orduları Grup Komutanlığa getirildi. Suriye-Filistin Cephesinin kapanması ile 13 Ekim 1918’de İstanbul’a döndü.

o   1919’da Samsun’da araştırma yapmak üzere 9. Ordu Müfettişi olarak görevlendirildi. 16 Mayıs 1919’da İstanbul’dan Samsun’a gitmek üzere yola çıktı. 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı.

o   1919’da Havza ve Amasya Genelgeleri ilan etti.

o   1919’da Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi katılmadan önce Askerlik mesleğinden istifa etti.

o   1919’da Mustafa Kemal,  toplanan Erzurum Kongresine Başkanlık etti. Temsil Heyetinin Başkanlığına seçildi.

o   1919’da Mustafa Kemal,  toplanan Sivas Kongresine Başkanlık etti.

o   1919’da İstanbul Hükümetinin temsilcileriyle yapılan Amasya Görüşmelerinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetini temsil etmiştir.

o   1919’da Son Osmanlı Mebusan Meclisine Erzurum’dan milletvekili olarak seçilmiştir, fakat Son Osmanlı Mebusan Meclisine katılmamıştır.

o   1919’da Temsil Heyeti ile birlikte İstanbul yerine Ankara’ya geçti.

o   1920’de İstanbul’un işgal edilmesi (16 Mart) ve Mebusan Meclisinin kapanması üzerine Milli Mücadele yanlılarına Ankara’da toplanma çağrısında bulunmuştur.

o   1920’de Büyük Millet Meclisi Ankara’da açıldı (23 Nisan 1920) Ankara’dan milletvekili seçilen Mustafa Kemal; Meclis Başkanı ve Hükümet Başkanı seçildi.

o   1921’de Eskişehir-Kütahya Savaşındaki Yenilgiden sonra TBMM tarafından Mustafa Kemal’e başkomutanlık yetkisi verildi. Mustafa Kemal, Sakarya Savaşı öncesinde Tekalifi Milliye Emirlerini yayımladı

o   1921’de Sakarya Meydan Savaşıyla askerlik mesleğine dönen Mustafa Kemal, bu savaşta çok büyük bir zafer kazandı ve Mareşal rütbesine yükseldi.

o   1922’de Başkomutanlık Meydan Savaşında orduya komutanlık etti.

o   1923’te Cumhuriyetin ilanından sonra seçildiği Cumhurbaşkanlığı makamında 15 yıl kalmıştır.

o   1926’da İzmir’de Mustafa Kemal’e Suikast girişimi yapılmıştır.

o   1929’da Mustafa Kemal, ‘’Başöğretmen’’ ilan edildi ( 24 Kasım 1929)

o   1934’te Soyadı Kanunuyla Mustafa Kemal'e ‘’Atatürk’’ soyadı verildi.

o   1938’de Hayata gözlerini yumdu. (10 Kasım 1938)