10.SINIF, 1.ÜNİTE: SORU - CEVAP

1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYE’Sİ

SORU-CEVAP

1. Büyük Selçuklular kimin liderliğinde önce keşif amaçlı daha sonra yurt edinmek için Anadolu'ya akınlar yapmıştır?

2. Hangi savaştan sonra Anadolu'da beylikler kurumuş ve Anadolu'nun Türkleşmesi-İslamlaşması hızlanmıştır?

3. Malazgirt Savaşı'nda Büyük Selçuklu ordusuna komutanlık eden kişi kimdir?

4. Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu Tuğrul Bey, Oğuzların hangi boyuna mensuptur?

5. Sultan Alparslan tarafından Bizanslardan alınan "Ani Kalesi" günümüzde hangi il sınırları içerisinde bulunur?

6. Hangi savaştan sonra Anadolu'nun kapıları Türklere açılmıştır?

7. Malazgirt Savaşı'ndan sonra Erzurum merkez olarak kurulan I.Dönem Türk beyliği hangisidir?

8. Malazgirt Savaşı'ndan sonra Erzincan merkez olarak kurulan I.Dönem Türk Birliği hangisidir?

9. Anadolu'nun en eski medreselerinden biri olan Yağıbasan Medresesi hangi beylik döneminde inşa edilmiştir?

10. Sivas, Kayseri ve Tokat civarında hüküm süren I.Dönem Türk beyliği hangisidir?

 

CEVAPLAR

1.       ÇAĞRI BEY

2.       MALAZGİRT SAVAŞI

3.       SULTAN ALPARSLAN

4.       KINIK BOYU

5.       KARS

6.       MALAZGİRT SAVAŞI

7.       SALTUKLAR

8.       MENGÜCEKLER

9.       DANİŞMENTLER

10.   DANİŞMENTLER

 ----------------------------------------------------

11. Harput, Mardin ve Hasankeyf olmak üzere üç kol halinde hüküm süren I.Dönem Türk beyliği hangisidir?

12. Döneminin ünlü fizikçilerinden ve Bilim insanlarından biri olan El Cezeri hangi beylikte yaşamıştır?

13. Bir aşk hikayesinin meyvesi olan Malabadi Köprüsü hangi beylik döneminde inşa edilmiştir?

14. Artuklar döneminde inşa edilen Malabadi Köprüsü hangi il sınırları içerisinde bulunur?

15. Hangi beyliğin kuruluşu Türk Deniz Kuvvetleri’nin kuruluş yılı olarak kabul edilmektedir?

16. I.Dönem Türk beyliklerinden biri olan Çaka Beyliği nerede kurulmuştur?

17. 40 parçalık donanmasıyla "Midilli, Sakız, Sisam ve Rodos" gibi stratejik öneme sahip adaları fetheden ve Bizans’ı denizden tehdit eden Beylik hangisidir?

18. Anadolu'nun tapusu olarak kabul edilen savaş hangisidir?

19. Bizanslar ile yapılan Miryokefalon Savaşı'nda Anadolu Selçuklu ordusuna komutanlık eden kişi kimdir?

20. Türkiye Selçuklu Sultanının özel hayatını sürdürdüğü saray bölümüne ne isim verilmiştir?

 

CEVAPLAR

11.   ARTUKLAR

12.   ARTUKLAR

13.   ARTUKLAR

14.   DİYARBAKIR

15.   ÇAKA BEYLİĞİ

16.   İZMİR

17.   ÇAKA BEYLİĞİ

18.   MİRYOKEFALON SAVAŞI

19.   II. KILIÇ ARSLAN

20.   HAREM

 ----------------------------------------------------

21. Türkiye Selçuklu Devleti'nde Hükümdar ve Vezirden sonra gelen en yetkili kişiye ne için verilmiştir?

22. Türkiye Selçuklu Devleti'nde hükümdarın mutlak vekili sayılan ve hükümdarın yerine devleti idare eden kişiye ne isim verilmiştir?

23. Türkiye Selçuklular Dönemine ait olan "Alaaddin Köşkü" hangi şehirde inşa edilmiştir?

24. Türkiye Selçuklu Devleti'ne ait "Kubadabad Sarayı" Konya'nın hangi ilçesinde inşa edilmiştir?

25. Türkiye Selçuklu Devleti'nde devlet işleri ile ilgili kararların alındığı en yüksek yönetim merkezine ne ad verilir?

26. Türkiye Selçuklu Devleti'nde hükümdar çocuklarına ne isim verilmiştir?

27. Türkiye Selçuklu Devleti'nde hükümdar çocuklarının eğitiminden sorumlu olan görevliye ne isim verilmiştir?

28. Türkiye Selçuklularında arazi işlerinden sorumlu olan ve bunlarla ilgili işleri düzenleyen menşurları (berat) hazırlayan görevliye ne isim verilmiştir?

29. Hristiyanların 11 ve 13 yüzyıllar arasında İslam dünyası üzerine yaptıkları saldırılara ne isim verilmiştir?

30. I.Haçlı Seferinde İznik'in kaybedilmesi ile Selçukluların başkenti nereye taşınmıştır?

 

CEVAPLAR

21.   HACİP

22.   VEZİR

23.   KONYA

24.   BEYŞEHİR

25.   DİVAN-I SALTANAT

26.   MELİK

27.   ATABEY

28.   PERVANECİ

29.   HAÇLI SEFERLERİ

30.   KONYA

 ----------------------------------------------------

31. Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler için kutsal sayılan yer neresidir?

32. İslam dünyası üzerine yapılan Haçlı Seferleri hangi Selçuklu hükümdarı zamanında başlamıştır?

33. Birinci Haçlı seferinden sonra yağmalanan "Kubbet'üs Sahra" nerede bulunur?

34. Selahattin Eyyubi hangi savaştan sonra Kudüs'ü Haçlılardan geri almıştır?

35. III. Haçlı Seferi sırasında Silifke çayını geçerken boğulan Alman imparatoru kimdir?

36. Hangi gelişmeden sonra Kağıt, matbaa, pusula ve barut gibi icatlar Avrupa'ya taşınmıştır?

37. Türkiye Selçukluları ile Moğollar arasında Tampon bölge görevi gören ve 1230 tarihinde yıkılan devlet hangisidir?

38. Hangi savaştan sonra Harzemşahlar yıkılmış ve Türkiye Selçukluları ile Moğollar sınır komşusu olmuştur?

39. Yassı Çemen Savaşı'nda Selçuklu ordusuna komutanlık eden kişi kimdir?

40. Türkiye Selçukluları ile Harzemşahlar arasındaki Yassı Çemen savaşı nerede gerçekleşmiştir?

 

31.   KUDÜS

32.   I.KILIÇ ARSLAN

33.   FİLİSTİN

34.   HITTIN SAVAŞI

35.   FRİEDRİCH (FİREDERİK) BARBAROSSA

36.   HAÇLI SEFERLERİ

37.   HARZEMŞAHLAR

38.   YASSIÇEMEN

39.   ALAADDİN KEYKUBAT

40.   ERZİNCAN

 ----------------------------------------------------

41. Türkiye Selçuklu Devleti zamanında Anadolu'da çıkan ayaklanma hangisidir?

42. Kösedağ Savaşı'nda Moğol ordusuna komutanlık eden kişi kimdir?

43. Türkiye Selçuklular ile Moğollar arasındaki Kösedağ Savaşı nerede gerçekleşmiştir?

44. Kösedağ Savaşı'nda Selçuklu ordusuna komutanlık eden kişi kimdir?

45. Hangi savaştan sonra aldığı yenilgi üzerine Türkiye Selçuklu Devleti zayıflama dönemine girmiştir?

46. Hangi savaştan sonra Anadolu'da II.Dönem Türk beylikleri kurulmaya başlamıştır?

47. Hülagü Han tarafından Tebriz merkezli kurulan Moğol Devleti hangisidir?

48. İran'da hüküm süren İlhanlıların kurucusu kimdir?

49. Bir Moğol Devleti olan İlhanlar hangi bölgede Hülagü Han tarafından kurulmuştur

50. Moğolların batıdaki ilerleyişini durduran 1261 tarihli savaş hangisidir?

 

CEVAPLAR

41.   BABA İSHAK İSYANI

42.   BAYCU NOYAN

43.   SİVAS

44.   II.GIYASEDDİN KEYHÜSREV

45.   KÖSEDAĞ SAVAŞI

46.   KÖSEDAĞ SAVAŞI

47.   İLHANLILAR

48.   HÜLAGÜ HAN

49.   İRAN

50.   AYN-I CALUT

 ----------------------------------------------------

51. Aynı Calut Savaşı'nda Moğolların batıdaki ilerleyişini durduran devlet hangisidir?

52. Kösedağ Savaşı'ndan sonra "Konya" merkezli kurulan II.Dönem Türk beyliği hangisidir?

53. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Sinop'ta kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

54. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Kütahya'da kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

55. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Isparta'da kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

56. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Muğla'da kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

57. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Manisa'da kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

58. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Çanakkale'de kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

59. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Maraş ve Elbistan'da kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

60. Kösedağ Savaşı'ndan sonra Adana'da kurulan II. Dönem Türk beyliği hangisidir?

 

CEVAPLAR

51.   MEMLÜKLER

52.   KARAMANOĞULLARI

53.   CANDAROĞULLARI

54.   GERMİYANOĞULLARI

55.   HAMİTOĞULLARI

56.   MENTEŞEOĞULLARI

57.   SARUHANOĞULLARI

58.   KARESİOĞULLARI

59.   DULKADİROĞULLARI

60.   RAMAZANOĞULLARI

----------------------------------------------------

KAYNAK: muallimitarih.blogspot.com

 

OĞUZ GÖÇLERİ VE ANADOLU

Anadolu’da 6. ve 7. yüzyıllarda Sasani ile Bizans imparatorlukları arasında mücadeleler yaşanmış ve bu mücadeleler Anadolu coğrafyası için tam bir yıkım olmuştur. Bizans-Müslüman mücadeleleri de Anadolu’daki şehir ve kasabaları harabeye çevirmiş, bölgede nüfus oldukça seyrelmiştir.

Not: 6. ve 7. Yüzyıllarda Anadolu’da; Rumlar ve Ermenilerle birlikte Süryaniler, Araplar ve Türkler bulunmaktadır.

Çağrı Bey’in liderliğinde Büyük Selçuklular önce keşif daha sonra da yurt edinme amacıyla Anadolu’ya akınlar yapmıştır. Malazgirt Meydan Muharebesi ise Bizans’ın Anadolu’daki hâkimiyetinin büyük ölçüde kırıldığı önemli bir gelişme olmuştur.

Not: 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu’da ilk Türk Beyliklerinin kurulmasıyla Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması hızlanmıştır.

Not: Anadolu için ‘’Türkiye’’ adı ise ilk defa Bizans kaynaklarında görülmüştür. Anadolu, 12. yüzyıldan itibaren Batılılar tarafından Türkiye olarak anılmaya başlanmıştır. Arap kaynaklarında da Anadolu için ‘’Berrü’t-Türkiye’’ ifadesi 14. yüzyıl başlarında kullanılmıştır.

ANADOLU’NUN İLK FATİHLERİ

 Anadolu’ya ilk Türk akınları 4. yüzyılın sonlarında Avrupa Hunları tarafından düzenlenmiştir. Hunlardan sonra 6. yüzyıldan itibaren Sabarlar, Anadolu’ya girerek Konya, Kayseri ve Ankara civarına kadar ilerlemiştir.

 8. yüzyılda Abbasiler tarafından Türkistan ve Horasan’dan getirilen Türkler, Bizans’a karşı gaza ve cihat amacıyla Anadolu’nun sınır bölgelerine yerleştirilmiştir.

 Müslümanların Anadolu’ya gaza seferleri Emeviler zamanında başlamış, Abbasiler zamanında devam etmiştir. 10. yüzyılın ikinci yarısına kadar Türkler, Anadolu’da gaza ve cihat hareketlerinde bulunmuş ancak bu akınlar Anadolu’yu yurt edinme amacı taşımamıştır.

 Anadolu’yu yurt edinme politikasının temeli, Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşundan sonra Tuğrul Bey tarafından 11. Yüzyılda atılmıştır.

 Tuğrul Bey’den sonra hükümdar olan Alp Arslan zamanında da fetih hareketlerine devam edilmiş ve 1064’te Ani Kalesi (Kars) alınmıştır 1071 Malazgirt Savaşı’yla Anadolu’nun kapıları Türklere açılmıştır. Malazgirt zaferin sonra Sultan Alp Arslan’ın izlediği politika, Anadolu’nun fethini hızlandırmıştır.

 Büyük Selçuklu Devleti zamanında Anadolu’da birinci dönem Türk beylikleri kurulmuştur. (Saltuklular, Artuklular, Mengücekler, Danişmentliler ve Çaka Beyliği)

SALTUKLULAR (1072 -1202)

Erzurum merkez olmak üzere Kars, Oltu, Bayburt, Malazgirt ve Artvin civarında hüküm süren ve Anadolu'nun Türkleşmesine yardımcı olan Saltuklulara Anadolu Selçuklu Sultanı Rükneddin Süleyman Şah beyliğe son vermiştir.

MENGÜCEKLER (1072 -1228)

Sultan Alp Arslan’ın komutanlarından Mengücek Ahmet Gazi tarafından kurulmuş ve Erzincan, Kemah, Divriği ve Şebinkarahisar civarında hüküm sürmüştür. Selçuklu sultanı Alaaddin Keykubat Mengüceklere son vermiştir.

DANİŞMENTLİLER (1080 -1178)

Sivas, Malatya, Kayseri, Tokat, Niksar, Amasya civarlarında hüküm sürmüş, Haçlı Seferlerine karşı koymuş ve Anadolu'nun Türkleşmesine yardım etmiş Anadolu’da birinci Türk beyliklerinden biridir. Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan Danişmetlilere son vermiştir.

Danişmetliler tarafından Tokat’ın Niksar ilçesinde yaptırılan ve Tıp alanında eğitim veren Yağıbasan Medresesi, Anadolu’daki en eski medresedir. DEVAM……