BÜYÜK İSKENDER İMPARATORLUĞU

 

BÜYÜK İSKENDER İMPARATORLUĞU

1. Makedonya Kralı II. Felipe'nin oğlu "Büyük İskender" babasının ölümünden sonra Makedonya Kralı olmuş ve MÖ 336 yılında kendi İmparatorluğu'nu kurmuştur.

2. Büyük İskender, Yunanları egemenlik altına aldıktan sonra MÖ 4. Yy ‘da Doğu (Pers) seferine çıkmıştır.

3. Pers İmparatorluğu’na son veren Büyük İskender, Antik Yunan ve İran kültürlerini sentezleyerek Helenistik kültürünü ortaya çıkarmıştır.

4. Büyük İskender zamanında imparatorluğun sınırları Anadolu, İran, Suriye ve Mısır'a kadar uzanmıştır.

5. Büyük İskender'in MÖ 323 yılanda ölmesiyle imparatorluk dağılmış ve Büyük İskender'in komutanları arasında topraklar paylaştırılarak küçük krallıklar kurulmuştur.

6. Büyük İskender İmparatorluğu'nun parçalanmasından sonra kurulan Bergama krallığında "parşömen" adı verilen kağıt üretilmiştir.

 

MÖ. 356-323 yılları arasında yaşamış ve Aristoteles tarafından eğitim görmüştür. MÖ. 336 yılında babası II. Philip suikasta kurban gidince Makedonya kralı oldu. Tahta geçtiğinde bütün düşmanlarını idam ettirdi ve bütün ayaklanmaları bastırdı. İçte düzeni sağlayınca Makedonya orduları komutanı olarak, MÖ 335' te doğudaki Pers imparatorluğunu fethetme işine girişti.

Büyük İskender, MÖ. 331 yılında Pers imparatorluğuna tamamen son verdi. MÖ. 335-331 yılları arası süren sefer, fethedilen bölgelere bakıldığında oldukça kısa sürmüştür. İlerleyen yıllarda Asya' ya ilerleyen Büyük İskender, MÖ 327 yılına kadar hazar denizi' nin güney kıyıları, Afganistan ve batı Türkmenistan dâhil olmak kaydıyla Orta Asya'nın büyük bir kısmını ele geçirdi.

MÖ. 325 yılına kadar ordusuyla Basra körfezine kadar inen Büyük İskender, yeni seferler için hazırlıklar yaptığı sırada Babil' de hastalanarak öldü. Vasiyetinde ülkeyi en güçlüye bıraktığını açıklaması yarım yüzyıl boyunca büyük çatışmalara sebep oldu.

Büyük İskender' in bir general olarak eşi benzeri yoktur. Uyguladığı taktikler her zaman riskli ama dahicedir. En büyük özelliği ordularını çok hızlı bir şekilde hareket ettirebilmesidir. Bu sayede düşmanlarını hep şaşırtmış ve kısa bir süre içinde Makedonya sınırlarını inanılmaz ölçüde genişletebilmiştir.

Fethettiği yerlerde ordularına destek sağlamak için Büyük İskenderiye adıyla birçok şehir kurdu. Bu şehirler her zaman en verimli ve kaynakları bol olan bölgelere kurulurdu. Bunların en ünlüsü Nil nehrinin ağzına kurulan ve zamanında bilim, teknoloji, ticaret merkezi haline gelen şehirdir. Buradaki İskenderiye Kütüphanesi dünyada şimdiye kadar yapılmış en büyük kütüphane olarak bilinir.

Başka toplumların kültürleri saygı duyduğundan ele geçirdiği topraklardaki dini tapınaklara hiç zarar vermedi. Mısır tanrılarını yunan tanrılarına eşit sayması, eşlerini Pers kadınlarından seçmesi, onun Makedonya dışındaki topraklarda da sevilen bir hükümdar olmasını sağladı.

Büyük İskender' in döneminde yunan kültürü, yunan dili çok geniş alanlara yayıldı. bu sayede Büyük İskender kendinden sonraki Helenistik dönemin öncüsü olmuş ve roma imparatorluğunun temelini hazırlamıştır.