20.YÜZYIL ÖNEMLİ GELİŞMELER-1

 

1.      Sultan Mehmet Reşat Dönemi (1909-1918): Sultan Mehmet Reşat, 20 Eylül 1844 tarihinde doğmuş ve 3 Temmuz 1918 tarihinde vefat etmiş olan Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahıdır. Babası Sultan Abdülmecid’dir. Sultan Mehmet Reşat, 31 Ağustos 1909'da II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesinin ardından Osmanlı tahtına çıkmıştır.  Sultan Mehmet Reşat'ın saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerine denk gelmiştir ve bu dönemde ülke pek çok iç ve dış zorlukla karşı karşıya kalmıştır. I. Balkan Savaşı (1912) ve II. Balkan Savaşı (1913) gibi büyük çatışmalar, Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarını önemli ölçüde kaybetmesine yol açmıştır. Sultan Mehmet Reşat, modernleşme çabalarına destek vermiş ve reformlar yapmaya çalışmıştır. Ancak ülkenin iç ve dış zorlukları, bu reformları gerçekleştirmeyi zorlaştırmıştır. Sultan Mehmet Reşat, 1918 yılında İstanbul'da vefat etmiştir. Vefatının ardından yerine kardeşi Sultan Vahdettin geçmiştir. Sultan Mehmet Reşat'ın saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki önemli olayların ve değişimlerin yaşandığı bir dönemi simgelemektedir.

SORU: 1911'de Günümüzdeki Libya topraklarını işgal eden devlet hangisidir?

CEVAP: İTALYA

2.      Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Kuruluşu (1910): Güney Afrika, 31 Mayıs 1910'da Birleşik Krallık'un bir sömürgesi olarak kurulmuştur. 1910'a kadar İngiltere tarafından yönetilen bu topraklar, daha sonra bağımsızlığını elde edecek olan Güney Afrika Cumhuriyeti'ne dönüşmüştür.

3.      İtalya'nın Trablusgarp'ı İşgali (1911): Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuzey Afrika'daki Trablusgarp bölgesini kontrolüne almak isteyen İtalya, 1911 yılında bu bölgeyi işgal etti. İtalyanlar, bölgedeki Osmanlı varlığına karşı çeşitli askeri operasyonlar gerçekleştirdi.

4.      Trablusgarp Savaşı (1911-1912): İtalya'nın Trablusgarp'ı işgal etmesi, Osmanlı İmparatorluğu ile arasında bir savaşa yol açtı. Trablusgarp Savaşı olarak adlandırılan bu çatışma, Osmanlı İmparatorluğu ile İtalya Krallığı arasında gerçekleşti. Savaş, İtalyanların üstünlüğüyle sonuçlanarak Osmanlıların bölgedeki kontrolünü kaybetmesine ve Trablusgarp'ın İtalyan hakimiyetine geçmesine neden oldu.

5.      Uşi Antlaşması (1912): Osmanlı İmparatorluğu ile İtalya Krallığı arasındaki savaşın sonucunda 15 Ekim 1912'de Uşi Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Osmanlı İmparatorluğu, Trablusgarp'ı resmen İtalya'ya bırakmayı kabul etti.

6.      I. Balkan Savaşı (1912): Balkanlar'da yaşanan gerginlik ve çatışmalar sonucunda 1912 yılında I. Balkan Savaşı başladı. Osmanlı İmparatorluğu, Balkan Devletleri (Yunanistan, Sırbistan, Karadağ ve Bulgaristan) ile savaşa girdi. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki topraklarını büyük ölçüde kaybetmesine yol açtı.

7.      Hükümete Karşı Babı Ali Baskını (1913): 23 Ocak 1913'te Osmanlı İmparatorluğu'nda İttihat ve Terakki Cemiyeti üyeleri, Babıali Baskını olarak adlandırılan bir darbe gerçekleştirdi. Bu darbeyle İttihat ve Terakki, devlet yönetimini ele geçirerek hükümeti kontrol etmeye başladı ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki siyasi gücü elinde topladı.

8.      Birinci Balkan Savaşı Sonrası Atina Antlaşması (1913): Birinci Balkan Savaşı'nın ardından Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan arasında Atina Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma sonucunda Girit adası Yunanistan'a bırakıldı.

9.      Birinci Balkan Savaşı Sonrası Londra Antlaşması (1913): Birinci Balkan Savaşı'nın ardından Osmanlı İmparatorluğu ile Bulgaristan arasında Londra Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma sonucunda Doğu Trakya toprakları Osmanlı İmparatorluğu'ndan alınarak Bulgaristan'a verildi.

10. II. Balkan Savaşı (1913): Birinci Balkan Savaşı'nın ardından Balkan Devletleri arasında toprak paylaşımıyla ilgili çatışmalar başladı. Bu durum, 1913 yılında II. Balkan Savaşı'nın patlak vermesine neden oldu. Bu savaş, Balkan Devletleri arasında gerçekleşti.

11. İkinci Balkan Savaşı Sonrası İstanbul Antlaşması (1913): II. Balkan Savaşı'nın ardından Osmanlı İmparatorluğu ile Bulgaristan arasında İstanbul Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma sonucunda Osmanlı İmparatorluğu, Doğu Trakya topraklarını geri aldı.

12. İkinci Balkan Savaşı Sonrası Bükreş Antlaşması (1913): II. Balkan Savaşı'nın ardından Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan arasında Bükreş Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma sonucunda topraklar ve sınırlar üzerine yeni düzenlemeler yapıldı ve Balkan Devletleri arasındaki çatışmalar sona erdi.

13. Amerika Merkez Bankası (FED) Kuruluşu (1913): 23 Aralık 1913 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nde Federal Reserve Sistemi (Amerika Merkez Bankası) kuruldu. Bu sistemin temel amacı, finansal sistemin istikrarını sağlamak, para politikasını yönlendirmek ve ekonomik dalgalanmaları kontrol altında tutmaktır.

14. Avusturya-Macaristan Veliahtının Suikastı (1914): 28 Haziran 1914 tarihinde Avusturya-Macaristan Veliahtı Franz Ferdinand, Saraybosna gezisi sırasında Gavrilo Princip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından suikaste uğradı. Bu olay, Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilan etmesi ve sonrasında Avrupa'nın büyük devletlerinin de dahil olduğu I. Dünya Savaşı'nın başlamasına neden oldu.

15. I. Dünya Savaşı (1914-1918): 28 Temmuz 1914 tarihinde Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilan etmesiyle başlayan ve büyük güçleri de içine alan uluslararası çatışmadır. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu'nun da dahil olduğu çok sayıda ülkeyi etkilemiş ve dünya tarihindeki en kanlı savaşlardan biri olmuştur.