KRONOLOJİ - 11. SINIF 1.ÜNİTE

KRONOLOJİK TARİH

1. 1596 - Haçova Muharebesi +

III. Mehmed döneminde, Macaristan’da gerçekleşen bu savaş, Osmanlı Devleti’nin Avrupa'daki etkisini korumasını sağlamıştır. Osmanlı ordusu dağılma noktasına gelmişken, sancaktarların cesareti sayesinde toparlanarak zafer kazanılmıştır. Bu zafer, Osmanlı'nın Avrupa'daki güç dengesini bir süre daha korumasını sağlamıştır.

2. 1606 - Zitvatoruk Antlaşması +

I. Ahmed döneminde, Avusturya ile imzalanan bu antlaşma ile Osmanlı, Avusturya karşısında siyasi üstünlüğünü kaybetti ve ilk kez eşit statüde bir antlaşma yapıldı. Bu antlaşma, Osmanlı Devleti'nin diplomatik alanda ve Avrupa'daki prestij kaybının başlangıcını işaret etmektedir.

3. 1639 - Kasrı Şirin Antlaşması +

IV. Murad döneminde, İran ile imzalanan bu antlaşma, bugünkü Türkiye-İran sınırlarını belirlemiştir. Antlaşma, Osmanlı ile İran arasında kalıcı barışın sağlanmasına zemin hazırlamış ve Osmanlı’nın doğudaki sınırlarını güvence altına almıştır.

4. 1669 - Girit’in Fethi +

IV. Mehmed döneminde, Girit Adası Venediklilerden alınarak Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bu fetih, Osmanlı'nın Akdeniz’deki stratejik konumunu güçlendirmiştir. Ancak kuşatma uzun sürdüğü için askeri kaynaklar büyük ölçüde tükenmiştir.

5. 1672 - Bucaş Antlaşması +

IV. Mehmed döneminde, Lehistan ile imzalanan bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, Batı’da en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Podolya bölgesi Osmanlı topraklarına katılmıştır ve Osmanlı Devleti'nin Batı'daki gücü zirveye ulaşmıştır.

6. 1681 - Bahçesaray Antlaşması +

IV. Mehmed döneminde, Kırım bölgesinde imzalanan bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, Rusya karşısındaki etkisini bir süre daha korumuştur. Bu antlaşma, Osmanlı ile Rusya arasında imzalanan ilk resmi antlaşmadır.

7. 1683 - II. Viyana Kuşatması +

IV. Mehmed döneminde, Avusturya’da yapılan bu kuşatma, Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki genişlemesinin sonunu getirmiştir. Osmanlı ordusu ağır bir yenilgi almış ve bu olay Osmanlı’nın gerileme döneminin başlangıcı olmuştur.

8. 1699 - Karlofça Antlaşması +

II. Mustafa döneminde, Avusturya ile imzalanan bu antlaşma, Osmanlı Devleti’nin geniş çapta toprak kaybettiği ve Avrupa'daki gerileme sürecinin resmen başladığı bir antlaşmadır. Osmanlı’nın Batı'daki hakimiyeti sona ermiştir.

9. 1700 - İstanbul Antlaşması +

II. Mustafa döneminde imzalanan bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, Azak Kalesi'ni Rusya'ya bırakmak zorunda kalmıştır. Bu, Osmanlı'nın Karadeniz üzerindeki kontrolünü zayıflatmıştır.

10. 1711 - Prut Antlaşması +

III. Ahmed döneminde, Prut Nehri kıyısında Rusya ile imzalanan bu antlaşma ile Osmanlı, Karlofça sonrası ilk toprak kazancını elde etmiştir. Osmanlı, Azak Kalesi'ni geri alarak Karadeniz'deki hakimiyetini yeniden güçlendirmiştir.

11. 1718 - Pasarofça Antlaşması +

III. Ahmed döneminde, Sırbistan’da Avusturya ile imzalanan bu antlaşma, Osmanlı Devleti’nin Batı'daki üstünlüğünü kaybettiği ilk antlaşmadır. Ayrıca bu antlaşma, Lale Devri’nin başlangıcı olarak kabul edilir.

12. 1739 - Belgrad Antlaşması +

I. Mahmud döneminde, Sırbistan'da Avusturya ve Rusya ile imzalanan bu antlaşma, Osmanlı'nın son kazançlı antlaşmalarından biri olmuştur. Rusya’nın Karadeniz’e inmesi bir süreliğine engellenmiştir.

13. 1770 - Çeşme Baskını +

III. Mustafa döneminde, Çeşme Limanı’nda Rus donanması tarafından Osmanlı donanmasının yakılması, Osmanlı'nın denizlerdeki gücünü büyük ölçüde zayıflatmıştır.

14. 1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması +

I. Abdülhamid döneminde, Bulgaristan'da Rusya ile imzalanan bu antlaşma, Osmanlı’nın Kırım'ı kaybetmesine ve Rusya’ya önemli tavizler vermesine yol açmıştır. Osmanlı Devleti'nin Karadeniz üzerindeki hakimiyeti sona ermiştir.