Tarih Kelime Bulmaca
TARİH KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ
Hükümdarın devleti yönetme yetkisini Tanrı'dan aldığına inanılan anlayış. Kut, Türklerde egemenlik sembolü olarak görülür ve yönetme hakkı, kut sahibi hükümdara aittir.
İslamiyet öncesi Türk devletlerinde hükümdarlara verilen en yüksek unvanlardan biridir. Kağan, devletin en üst yöneticisi ve askerî lideridir.
Devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı meclis. Kurultay, hükümdara danışmanlık yapar ve devlet yönetiminde önemli kararların alınmasına katkı sağlar.
Türk devletlerinde görülen, devletin doğu ve batı olmak üzere iki kısma ayrılarak yönetildiği sistem. Doğu tarafını Kağan, batı tarafını ise Yabgu yönetirdi.
Türk devletlerinde hukukun temeli olan gelenek ve göreneklerin bütünüdür. Hükümdar, töreye göre devleti yönetir ve adaleti sağlar.
Kağan’ın kardeşi veya yakın akrabası olan ve batı bölgelerini yöneten yönetici. İkili teşkilatlanma kapsamında, devletin batı kısmını yönetirdi.
Türk hükümdarlarına verilen unvanlardan biri. Hakan, Kağan ile aynı anlamda kullanılmıştır ve devleti yönetme yetkisine sahiptir.
Hükümdarın çadırı anlamına gelir. Otağ, hükümdarın hem ikamet ettiği yer hem de devletin yönetildiği yer olarak kullanılırdı.
Osmanlı Devleti’nde, beylerbeyliğine bağlı idari birim. Sancaklar, sancakbeyleri tarafından yönetilir ve taşra teşkilatının önemli bir parçasını oluştururdu.
Osmanlı Devleti’nde, askerî hizmet karşılığında devlet tarafından toprak gelirlerinin kişilere tahsis edilmesi sistemidir. Bu kişiler, tımar sahipleri, vergi toplar ve belirli askeri görevleri yerine getirirdi.
Osmanlı Devleti’nde eyaletlerin en yüksek askeri ve sivil yöneticisi. Beylerbeyleri, eyaletlerin idaresinden sorumlu olup sancakbeylerine üst konumda bulunurlardı.
Osmanlı Devleti’nde devlet işlerinin yürütüldüğü, yüksek yönetim organı. Sadrazam başkanlığında toplanan bu divanda devletin önemli meseleleri karara bağlanırdı.
Osmanlı Devleti’nde padişahın en yetkili vekili ve devlet işlerinin yürütülmesinden sorumlu kişi. Sadrazam, divanın başkanı olarak en yüksek yürütme yetkisine sahipti.
Osmanlı Devleti’nde adalet ve eğitim işlerinden sorumlu yüksek görevli. Kazasker, adli konularda karar verir ve medrese eğitiminin düzenlenmesini sağlar.
Osmanlı Devleti’nde mali işlerden sorumlu olan görevli. Defterdar, devletin gelir ve giderlerini kontrol eder ve bütçeyi düzenlerdi.
Osmanlı Devleti’nde padişah adına yazışmaları yapan ve fermanlara padişahın tuğrasını çeken görevli. Aynı zamanda, tımar kayıtlarını da tutardı.
Osmanlı Devleti’nde padişaha bağlı, maaşlı askerler. Yeniçeriler gibi devşirme sisteminden gelen bu askerler, padişahın koruma ve savaş gücüydü.
Osmanlı Devleti’nin elit askerî birliği. Yeniçeriler, devşirme sistemi ile Hristiyan ailelerden alınarak yetiştirilen askerlerdir ve Kapıkulu ordusunun önemli bir parçasını oluşturur.
Vergi toplama işinin, açık artırma yoluyla belirlenen kişilere (mültezimlere) devredildiği sistem. Mültezimler, topladıkları vergilerden devlete belirli bir payı aktarırlardı.
İltizam sisteminde vergi toplama hakkını devletten satın alan kişi. Mültezim, belirli bir süre için vergi toplama yetkisini kullanır ve devlete vergi öderdi.
Osmanlı padişahının tahta çıktığında, Kapıkulu askerlerine verdiği hediyedir. Bu gelenek, Yıldırım Bayezid zamanında başlamış ve Fatih Sultan Mehmet döneminde yasallaşmıştır.
İslam dünyasında, peygamberin vekili ve İslam toplumunun lideri anlamına gelen unvan. Osmanlı padişahları, Yavuz Sultan Selim’den itibaren Halife unvanını kullanmışlardır.
Osmanlı tarihinde 1718 Pasarofça Antlaşması ile başlayan, kültürel ve sanatsal faaliyetlerin arttığı, Batı’ya yönelik reformların yapıldığı bir dönemdir.
1774 yılında Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan antlaşmadır. Bu antlaşma ile Osmanlı, Kırım’ı kaybetmiş ve Rusya, Osmanlı topraklarında Ortodoksların koruyucusu olma hakkını kazanmıştır.
Selçuklu Devleti'nde uygulanan, askerlere hizmet karşılığında toprak gelirlerinin verilmesi sistemi. Bu sistem, Osmanlı’daki tımar sistemi ile benzerlik gösterir.
Sizin Görüşünüz Bizim İçin Değerli!