KRONOLOJİ (11.SINIF, 2.ÜNİTE)

KRONOLOJİK TARİH

1. 15. Yüzyıl – Coğrafi Keşiflerin Başlaması +

**Portekizli** kaşifler, Ümit Burnu'nu keşfederek Hindistan'a deniz yolunu buldular. **Kristof Kolomb**, 1492 yılında Amerika kıtasına ulaştı. **Vasco da Gama** Hindistan’a, **Macellan** ise dünya turunu tamamlayarak Pasifik Okyanusu'na ulaştı. Bu keşiflerle Avrupa ülkeleri yeni ticaret yolları bulmuş, Osmanlı’nın İpek ve Baharat yolları üzerindeki etkisi azalmıştır.

2. 1453 – İstanbul’un Fethi ve Rönesans’ın Hızlanması +

Fatih Sultan Mehmet'in **İstanbul'u fethetmesi**, Avrupa’daki bilginlerin İtalya’ya göç etmesine yol açtı. Eski Yunan ve Roma kültürüne dönüş anlamına gelen **Rönesans**, sanat ve bilim alanında büyük ilerlemeleri beraberinde getirdi. **Leonardo da Vinci**, **Michelangelo** gibi sanatçılar bu dönemde öne çıktı. Avrupa’da bireycilik ve hümanizm yaygınlaştı.

3. 1517 – Reform Hareketlerinin Başlaması +

**Martin Luther**, Katolik Kilisesi'nin yozlaşmasına karşı çıkarak 95 Tez’i yayımladı. Kilisenin para karşılığı günah bağışlaması anlamına gelen **Endüljans** uygulamasına karşı olan Luther, Protestanlık mezhebinin temellerini attı. Reform hareketleri, Katolik Kilisesi'nin gücünü zayıflattı ve Avrupa’da dinin toplumsal hayattaki etkisi azaldı.

4. 1648 – Westfalya Antlaşması ve Modern Devlet Anlayışı +

**30 Yıl Savaşları** sonunda imzalanan Westfalya Antlaşması, **modern diplomasi ve devlet anlayışının** temelini oluşturdu. Devletlerin egemenliğini tanıyan bu antlaşma ile Avrupa'da kilisenin etkisi azaldı, laiklik ve sekülerleşme ön plana çıktı.

5. 1683 – II. Viyana Kuşatması +

Osmanlı ordusunun **Viyana önlerinde yenilmesi**, Avrupa’daki genişlemenin sonunu getirdi. Osmanlı Devleti, Batı karşısında savunmaya geçmek zorunda kaldı ve bu yenilgi, Osmanlı’nın gerileme dönemine girişini işaret etti.

6. 1718 – Pasarofça Antlaşması ve Lale Devri +

**Pasarofça Antlaşması**, Osmanlı'nın Batı’daki üstünlüğünü kaybettiğini gösterdi. Bu antlaşmanın ardından **Lale Devri** başladı. Osmanlı Devleti Batılı yaşam tarzını benimsedi, sanat, mimari ve bilimde reformlar yapıldı. **İlk Osmanlı matbaası**, İbrahim Müteferrika ve Said Efendi tarafından kuruldu.

7. 1739 – Belgrad Antlaşması +

Osmanlı Devleti, **Avusturya ve Rusya ile** imzaladığı bu antlaşmayla, Avrupa’daki toprak kayıplarını geçici olarak durdurdu. Ancak Osmanlı’nın gücü giderek zayıfladığı için kazanımlar uzun süre korunamadı.

8. 1750'ler – Sanayi Devrimi’nin Etkileri +

Sanayi Devrimi ile Avrupa’da üretim artmış, Osmanlı Devleti Avrupa mallarına bağımlı hale gelmiştir. Osmanlı, sanayileşmeyi başaramadığı için ekonomisi zayıflamış ve dış borçlar artmıştır.

9. 1774 – Küçük Kaynarca Antlaşması +

Osmanlı, **Kırım'ı Rusya'ya bırakarak** Karadeniz üzerindeki hakimiyetini kaybetti. Ayrıca, Rusya Osmanlı’daki Ortodoksların koruyucusu olma hakkını elde etti. Bu antlaşma, Osmanlı'nın diplomatik gücünün zayıfladığını gösterdi.

10. 1789 – Fransız İhtilali ve Osmanlı'ya Etkisi +

**Fransız İhtilali'nin** getirdiği **milliyetçilik** düşüncesi, Osmanlı topraklarındaki azınlıkların bağımsızlık taleplerini artırdı. Osmanlı Devleti, iç isyanlarla ve dış baskılarla başa çıkmak zorunda kaldı.