Kronoloji, tarihsel olayları sıralı bir şekilde inceleyerek geçmişi daha iyi anlamamızı sağlar. Olayların doğru bir sırayla öğrenilmesi, tarihsel bağlamı kavramamıza ve neden-sonuç ilişkilerini kurmamıza yardımcı olur.
TARİHSEL KRONOLOJİ
1. Hendesehane’nin Kuruluşu (1734)
Osmanlı Devleti’nde Batı tarzı teknik eğitimin başlangıcını temsil eden ilk modern mühendislik okulu Hendesehane kuruldu. Bu okul, Osmanlı’da mühendislik alanında Batı’daki gelişmelerin takip edilmesine olanak sağladı.
2. Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyun’un Açılması (1773)
III. Mustafa döneminde donanma mühendislerini yetiştirmek amacıyla kurulan bu okul, Osmanlı Devleti'nin denizcilikte modernleşme çabalarına önemli katkılar sundu.
3. Sanayi Devrimi’nin Başlangıcı (1760-1840)
İngiltere’de başlayan Sanayi Devrimi, buhar gücünün ve makinelerin üretimde kullanılmaya başlamasıyla büyük bir dönüşüm yarattı. Seri üretim yaygınlaştı, şehirleşme hızlandı ve işçi sınıfı ortaya çıktı.
4. Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun’un Kurulması (1795)
III. Selim döneminde açılan bu kara mühendisliği okulu, Osmanlı ordusuna Batılı tarzda mühendis yetiştirilmesi için kuruldu ve modern eğitim anlayışının bir örneği oldu.
5. III. Selim’in Nizam-ı Cedit Ordusu’nu Kurması (1792)
Osmanlı Devleti'ni modernize etme çabaları kapsamında III. Selim, Batı tarzında eğitilmiş askerlerden oluşan Nizam-ı Cedit Ordusu’nu kurarak askeri alanda reform başlattı.
6. Fransız İhtilali’nin Başlaması (1789)
Sosyal adaletsizlik ve ekonomik kriz nedeniyle halk, mutlak monarşiye karşı ayaklanarak Fransız İhtilali’ni başlattı. Bu olay, özgürlük ve eşitlik gibi ilkelerin yayılmasına ve Avrupa’da köklü değişimlere yol açtı.
7. İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi’nin İlanı (1789)
Fransız Devrimi sırasında, eşitlik ilkesini tanıyan İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi ilan edildi. Bu bildiri, modern insan hakları kavramının temelini atmıştır.
8. Polonya Anayasası’nın İlanı (1791)
Avrupa’nın ilk modern, yazılı anayasası olarak kabul edilen Polonya Anayasası, kralın yetkilerini sınırlamış ve anayasal bir çerçeve getirmiştir.
9. Nizam-ı Cedit Ordusu’nun İlk Zaferi (1799)
Nizam-ı Cedit Ordusu, Napolyon’un Mısır Seferi sırasında Akka Kalesi önlerinde ilk zaferini kazandı.
10. Kabakçı Mustafa İsyanı ve III. Selim’in Tahttan İndirilmesi (1807)
Kabakçı Mustafa İsyanı sonucunda Nizam-ı Cedit Ordusu kaldırıldı ve III. Selim tahttan indirildi.
11. II. Mahmut’un Tahta Çıkışı ve Sekban-ı Cedit Teşkilatı’nın Kurulması (1808)
II. Mahmut, Osmanlı modernleşme çabalarını devam ettirerek Sekban-ı Cedit adıyla yeni bir askeri teşkilat kurdu.
12. Sırp İsyanı (1804)
Fransız İhtilali'nin etkisiyle Osmanlı içindeki Sırplar bağımsızlık talep ederek Osmanlı'ya karşı ayaklandı. Bu isyan, Osmanlı’daki ayrılıkçı hareketlerin başlangıcı kabul edilir.
13. Bükreş Antlaşması (1812)
Osmanlı Devleti, Sırplara özerklik tanıyarak milliyetçilik hareketlerine karşı ödün vermeye başladı. Bu antlaşma, Balkanlarda bağımsızlık hareketlerinin başlangıcına zemin hazırladı.
14. Mora İsyanı (1821)
Fransız İhtilali’nin milliyetçilik akımının etkisiyle Yunanlar, Osmanlı’ya karşı bağımsızlık mücadelesine başladı.
15. Navarin Baskını (1827)
İngiltere, Fransa ve Rusya’nın Yunan İsyanı'na destek vermesi sonucu Osmanlı donanması Navarin Limanı’nda baskına uğrayarak imha edildi.
16. Edirne Antlaşması (1829)
Osmanlı Devleti, Yunanistan’ın bağımsızlığını tanıyan Edirne Antlaşması’nı imzaladı ve Osmanlı çok uluslu yapısının çözülmeye başladığını gösterdi.
17. Mekteb-i Tıbbiye’nin Açılması (1827)
Osmanlı’da modern tıp eğitiminin başlangıcı olarak kabul edilen Mekteb-i Tıbbiye, II. Mahmut döneminde kuruldu.
18. Mekteb-i Harbiye’nin Kurulması (1834)
Osmanlı ordusunun subay ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan Mekteb-i Harbiye, Osmanlı ordu reformlarının önemli bir parçasıdır.
19. Tanzimat Fermanı’nın İlanı (1839)
Osmanlı vatandaşlarına eşit haklar tanıyan Tanzimat Fermanı, Osmanlı’da modernleşme sürecini başlattı ve milliyetçilik akımının etkilerini azaltmayı hedefledi.
20. İngiltere’de İlk Buharlı Tren (1825)
Stockton-Darlington hattında dünyanın ilk buharlı treni hizmete girdi ve demiryolu taşımacılığı dönemi başladı.
21. İngiltere’de Liverpool-Manchester Demiryolu Açıldı (1830)
İlk yolcu taşımacılığına uygun olan bu demiryolu hattı açıldı ve trenlerin yolcu taşıma amacıyla kullanımını yaygınlaştırdı.
22. Temmuz Devrimi (1830)
Fransa’da halk, anayasal haklarını korumak ve mutlak monarşiye karşı gelmek amacıyla ayaklandı. Bu devrim, anayasal monarşiyi yeniden kurarak özgürlük taleplerini güvence altına aldı.
23. Osmanlı’da İlk Telgraf Hattı (1855)
Osmanlı’da Kırım Savaşı sırasında İstanbul-Varna arasında kurulan ilk telgraf hattı, haberleşme ağını hızlandırdı.
24. İskenderiye-Kahire Demiryolu (1860)
Osmanlı topraklarındaki ilk demiryolu olan bu hat, Mısır’da açıldı ve demiryolu taşımacılığının başlangıcını temsil etti.
25. İzmir-Aydın Demiryolu (1866)
Anadolu’daki ilk demiryolu hattı olan İzmir-Aydın hattı, Osmanlı’da ticaretin gelişmesine katkıda bulundu.
26. Osmanlı’da Demiryolu Ağının Genişlemesi (1880’ler)
Osmanlı, yabancı sermaye desteği ile demiryolu ağını genişletti. Bu ağ, Batılı devletlerin Osmanlı üzerindeki ekonomik etkisini artırdı.
27. Bağdat Demiryolu Projesi (1900)
Almanya ile iş birliği içinde başlatılan Bağdat’a uzanacak demiryolu projesi, Osmanlı için stratejik ve ekonomik açıdan önem kazandı.
28. 1848 - Avrupa Devrimleri
Avrupa’da işçi sınıfı, köylüler ve burjuvazinin hak talepleriyle bir dizi devrim hareketi başladı. Bu devrimler, anayasal monarşilerin yayılmasını hızlandırdı ve mutlakiyetçi yönetimlerin gücünü sınırlandırdı.
29. Mekteb-i Mülkiye’nin Açılması (1859)
Osmanlı’da Batılı tarzda sivil memur yetiştirmek amacıyla açılan bu okul, Osmanlı bürokrasisinde modernleşmeyi hızlandırdı.
30. Darülaceze’nin Kurulması (1883)
II. Abdülhamid tarafından açılan bu kurum, kimsesiz ve ihtiyaç sahibi kişilere barınma ve bakım sağladı.
31. Hamidiye Etfal Hastanesi’nin Açılması (1898)
Osmanlı’da çocuk sağlığına yönelik hizmet vermesi amacıyla kurulan bu hastane, sosyal devlet anlayışının bir örneği olarak önem taşır.
32. Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin Kurulması (1903)
Yetim çocukların korunmasına yönelik kurulan bu cemiyet, Osmanlı’da sosyal hizmetlerin gelişimine katkıda bulunmuştur.
33. 1876 - Kanun-i Esasi’nin İlanı (Osmanlı Devleti)
Osmanlı Devleti’nde anayasal monarşiye geçişi temsil eden ilk anayasa olan Kanun-i Esasi ilan edildi. Bu anayasa ile Osmanlı halkına yönetime katılma hakkı tanındı.
Bugün öğrendiğin her bilgi, yarının başarısının temelini oluşturur.
Azimle çalışmaya devam et, hedeflerin seni bekliyor!;
Bilgiyi paylaşma yolunda bize eşlik ettiğin için teşekkür ederiz.!
Sizin Görüşünüz Bizim İçin Değerli!