ORTA ASYA'DAKİ KÜLTÜR MERKEZLERİ

ORTA ASYA'DAKİ KÜLTÜR MERKEZLERİ

·      Türklerin bilinen ilk ana yurdu Orta Asya’dır.

·      Orta Asya, batıda Hazar Denizi, kuzeyde Kırgız bozkırları ve Altay Dağları, doğuda Moğolistan ve Çin’in batısı (Doğu Türkistan), güneyde ise Tibet Platosu ve Hindukuş Dağları arasında yer alır.

·      Orta Asya’da yapılan arkeolojik kazılar sonucunda yazıdan önceki döneme ait önemli kültür merkezleri ortaya çıkarılmıştır.

 

ANAV KÜLTÜRÜ (MÖ 4000-MÖ 1000)

·      Anav, günümüzde Aşkabat’ın (Türkmenistan) güneydoğusunda bir yerleşim bölgesidir. Orta Asya’nın en eski kültürüdür.

 

AFANESYEVO KÜLTÜRÜ (MÖ 2500-MÖ 1700)

·      Türklere ait en eski kültür bölgesi olarak kabul edilmektedir. Altay-Sayan Dağları’nın güneybatı bölgesinde (Minusinsk Bölgesi), buluntu yerine bağlantılı olarak Afanesyevo adıyla bilinir.

·      Çakmak taşından ok uçları, bıçaklar, kemik iğneler, bakır eşyalar, basit çömlekler bu kültürün belli başlı eserleridir.

 

ANDRONOVA KÜLTÜRÜ (MÖ 1700-MÖ 1200)

·      Yenisey yakınlarındaki Andronova kültür bölgesi bir önceki Afanesyevo kültürünün gelişmiş şeklidir.

 

KARASUK KÜLTÜRÜ (MÖ 1200-MÖ 700)

·      Andronova kültürü ile benzerlik gösteren Karasuk kültürü adını Karasuk Nehri’nden almıştır. Dünyanın pek çok bölgesine göre demir daha erken işlenmeye başlamıştır.

·      İskit kültürünü oluşturan atlı-göçebe kültürünün Orta Asya'ya yayılmasını sağlamışlardır.

 

TAGAR KÜLTÜRÜ (MÖ 700-MÖ 300)

·      Karasuk kültürünün takipçisi olan Tagar kültürü, kendinden önceki Türk kültürlerinin bir sentezi ve gelişmiş şeklidir.

·      Tunçtan bıçak, ok uçları, küçük hayvan heykelleri, çeşitli hayvan tasvirleri ve otağ şeklinde ağaç evler bu kültürün belli başlı eserleridir.